Tematem przedstawianej pracy jest filozofia Stanisława Ignacego
Witkiewicza, a ściślej mówiąc jej struktura oraz ewolucja. Nie chodzi jednak o streszczenie filozoficznych poglądów Witkacego, lecz o
ich problematyzację; jest to więc raczej temat dla tych jego czytelników, którzy z różnych względów nie zadowalają się obiegowymi
wykładniami i nie zamierzają poprzestać na Witkacym w postaci
skonstruowanej na użytek popularnych prezentacji. Zakłada się tu
przede wszystkim gotowość do wzięcia „teorii” pod uwagę i zainteresowania się problemami jej interpretacji, ale nie jest to -jak się
okazuje - wymaganie całkiem błahe.
Zasadniczą trudnością, na jaką napotyka analiza filozoficznych
pomysłów Witkacego jest bowiem dość głęboko zakorzeniony zwyczaj ich ignorowania. Z pewnych, niezupełnie zrozumiałych względów, teoretyczne teksty pozostają więc w cieniu prac literackich
i malarskich, a filozoficzne poglądy Witkiewicza często wydają się
czytelnikom jego powieści zbyt trudne i zbyt mało znaczące dla rozumienia jego twórczości, by niepewne korzyści przeważyły nad kłopotami związanymi z ich przyswojeniem. Ale „trudne jest wszystko”
-jak mawiał autor Pojęć i twierdzeń i ignorowanie owej „teorii” nie
tylko zubaża pole interpretacyjnej łamigłówki, ale i prowadzi do ewidentnych nieporozumień.