Wyjątkowe znaczenie Historii i świadomości klasowej Lukicsa w dziejach marksizmu opiera się na pewnym
fiaradoksic. Otóż ta wydana w roku 1923 książka ucieeśnia sobą radykalne zerwanie ze wszystkim, co dotąd występowało jako „filozofia marksistowska”, a nawet więcej: w pewnym sensie naprawdę realizuje dawny, choć przez marksistów zapomniany postulat Marksa domagający się „zniesienia filozofii”. Zarazem jednak właśnie ta książka jest bez wątpienia pierwszym rzeczywiście filozoficznym dziełem w tradycji marksizmu. Paradoks ten — w którym zresztą tylko swój skrótowy wyraz znajduje cała złożoność i paradoksalność stosunków między marksizmem a filozofią — należy rozwikłać, jeśli chce się zrozumieć sens książki Lukicsa i jej właściwe miejsce w dziejach tak marksizmu, jak i filozofii1.